Bozulmamış doğası, görkemli tarihi, uzun sıcak yazları, kısa ılıman kışları ve insanlarının sıcaklığı ile Kıbrıs dokunulmamış cennet bir adadır. Küzey Kıbrısta emlak fiyatları benzer bölgelerle karşılaştırıldığı zaman oldukca düşük seviyede kaldığı görünmektedir ve bu nedenden yabancı gayrımenkul yatırımcılarınca uygun yatırım fırsat olarak değerlendirilmektedir.
Arazi veya mülk alımı için yatırım yapmayı düşünen yatırımcılar, Küzey Kıbrıs'ta dünyada herhangi bir başka ülkede sağlanan olanakların fazlasına sahip olacaklardır.
Arazi veya mülk satın alınırken değişik tiplerde ve mülklere sahip tapular vardır ayrıca yabancı ülke vatandaşlarının kişi başına düşen hakları ise 1 ev veya 5 dönüm arazi ile sınırlıdır ve ayrıca KKTC vatandaşı olmayan kişilerin Küzey Kıbrısta emlak satın alabilmeleri için KKTC Bakanlar Kurulu Emlak Alım İzni çıkartmaları gerekmektedir.
KKTC KOÇAN KEŞİTLERİ
a) Türk koçanı: 1974 öncesi Kıbrıs'lı Türk'e sahip tapulardır ve %100 güvendedir.
b) İngiliz ve başka yabancılara ait: İngiliz vatandaşı veya 1974 öncesi sahipli tapulardır, bu tapular uluslararası tanınan tapulardır.
c) Eşdeğer: 1974 öncesi Kıbrıs'lı Rum'a ait mülktür. Kıbrıs'lı Türk mülteci güneyde bıraktığı mal ve mülklerinin karşılığında hükümet tarafından terkedilmiş
mülklere değer biçilerek aldığı tapulardır.
d) Tahsis koçanı: KKTC devleti tarafından askeri görevlerde gösterilmiş başarıya karşılık ödül olarak veya 1974 sonrası Türkiyeden gelen şahısların ülkeye
gelip yerleşmeleri için verilmiş gayrımenkullerin koçanlarıdır. Davlet garantisi altındadır.
e) Hükümet Arazisi: kira kontratı metodu ile 49 yıllığına yatırımcıların kendi imkanları dahilinde yenileyip masraf yaparak kiralayabileceği terkedilmiş binalardır.
EMLAK ALMADAN ÖNCE YASAL BİLGİLER
Öncelikle geniş emlak seçeneklerinden kendinize uygun olanını seçmeniz gerekmektedir. Bunun için proje olarak satış yapan inşaat firmalarını gezebilir, daha geniş bir portfoyu birarada görmek için emlakçıları ziyaret edebilir ve bu konuda yayınlanan dergiler veya internet sitelerine bakabilirsiniz.
Kuzey Kıbrıs’ta ancak belgesi olan firmalar emlakçılık yapabilir. Bu yüzden emlak alacağınız kişinin emlakçılık belgesi varmı diye mutlaka sorun. Ayrıca, inşaatı yapan firmanın mutlaka Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği’ne kayıtlı olması gerekmektedir. Kayıtlı olmayan firmalar inşaat yapmaya yetkili değildirler. Eğer inşaatçı firma Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği üyesi değilse kaçak demektir ve yapılan inşaatın denetimi ve kalite garantisi yoktur. Sıkıntı yaşamamak ve rahat etmek için emlak almadan önce Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği’nden kayıtlı firmalar hakkında mutlaka bilgi alınız.
Emlağınızı seçtikten, emlakçınız ve/veya inşaatçınız hakkında gerekli bilgileri aldıktan sonra sıra fiyat anlaşmasına gelmektedir. Fiyat anlaştıktan sonra anlaşmanızı mutlaka bir avukat aracılığı ile yapınız.
EMLAK VERGİ VE HARÇLARI
KKTC’de satışlar esnasında vergiler:
- Stopaj
- KDV
- Tapu Devir Harcı
- Damga Pulu
Genelde stopaj ve KDV satıcı tarafından, damga pulu ve tapu devir harçları alıcı tarafından ödenir ama satış sözleşmelerinde varılan anlaşmaya göre tarafların hükümlüğü değişebilir.
Vergiler satış sözleşmesinde saptanansatış bedeli veya tapu dairesinde yapılan değerlendirme üzerinden (hangisi yüksek ise) hesaplanır.
Stopaj
Satıcı kar amacı gütmeyen bireysel satıcı ise ilk satış da stopaj vergisi %0 olarak bir yıl içerisinde 2 veya üçüncü satış ise %3.5 stopaj ödenmektedir. Kar amacı güden profesyonel satıcı ise %6.5 öder. Stopaj vergi dairesine ödenir.
KDV
Satıcı kar amacı gütmeyen bireysel satıcı ise KDV ödenmez. Kar amacı güden profesyonel ise KDV %5 olarak teslim tarihinde devirden önce vergi dairesine ödenir.
Tapu Devir Harcı
Genalde alıcı tarafından koçan devirden önce tapu dairesine ödenir. Tapu harcı %6 olup bir kereye mahsus muafiyet hakkı kulanıldığında %3 ödenir.
Damga Pullu
Satış sözleşmesini iki taraf imzalandıktan sonra 21 gün icerisinde vergi dairesine %0.5 pul ücreti ödenip sözleşme Tapu Dairesinde kayıtlanır ve alıcının mülkiyet hakkı hukuki açıdan da yasallık kazanır.
Yasal Süreç
Satın alacağınız mülk seçildikten ve fiyat konusunda anlaşdıktan sonra avukat aracılığıyla yapılacak işlemler ve takip edilecek bazı prosedürler şöyle sıralanabilir;
a) Koçanın geçerliliği ve yasallığı avukat tarafından kontrol edilir.
b) Alıcı ve satıcı arasında emlağın detayları, fiyat, zaman, ödeme ve teslimat koşulları içeren satış sözleşmesi hazırlanır.
c) Satış sözleşmesini iki taraf imzalandıktan sonra 21 gün icerisinde vergi dairesine pul ücreti ödenip sözleşme Tapu Dairesinde kayıtlanır ve alıcının
mülkiyet hakkı hukuki açıdan da yasallık kazanır
d) Bundan sonraki işlem eğer satın alan şahıs yabancı birisi ise KKTC Taşınmaz Mal Edinme ve Uzun Vadeli Kiralama (Yabancılar) Yasası (52-2008)
uyarınca Bakanlar Kuruluna Emlak Alım İzni almak için başvuru yapılır.
e) Bakanlar Kurulu izini alındıktan sonra satın alan şahısın adına tapu işlemleri başlar ve gereken vegiler ödenir.
Bakanlar Kurulu Emlak Alım İzni yaklaşık 6-18 ay içerisinde alınabilmektedir ama bu süre zarfında malınızın tasaruffunu alabilirsiniz.